کودکان با والدین افسرده، نمرات کمتری‌ می گیرند

وقتی والدین به بیماری افسردگی دچار باشند، کودکان این خانواده نیز به طور خودبه‌خود متاثر‌ می‌شوند. این کودکان ممکن است دچار غم، اضطراب، اختلالات رفتاری و حتی مشکلات بهداشتی و سلامتی شوند. به تازگی یک تحقیق جامع در کشور سوئد نشان داد که نمرات دانش‌آموزان نیز بر اثر بیماری افسردگی والدین، کاهش‌ می‌یابند.

دانشکده بهداشت و سلامت عمومی دانشگاه درکسل¹ سوئد در یک بازه زمانی ده ساله (1984-1994) اطلاعات مربوط به حدود 1/1 میلیون کودک سوئدی را جمع‌آوری کردند و آنها را از نظر میزان سلامت روانی والدین‌شان مورد مقایسه قرار دادند. نتایج این تحقیق در ماه فوریه سال جاری (2016) در مجله روان‌پزشکی جاما منتشر شد.

نوجوانان 16 ساله‌ای که مادران افسرده داشتند در مقایسه با کسانی که مادر سالم داشتند، 4.5 درصد نمرات پایین‌تری‌ می‌گرفتند. به همچنین نوجوانان 16 ساله‌ای که پدر افسرده داشتند 4% نمرات کمتری‌ می‌گرفتند.

ممکن است به نظر برسد که 4 یا 4.5 درصد عدد چندان بزرگی نیست اما به گفته فیلیس شربن² محقق دانشگاه درکسل حتی همین میزان کم هم برای یک دانش‌آموز بسیار بزرگ است زیرا‌ می‌تواند نمره “الف” را به “ب” و نمره “ج” را به “د” تغییر دهد و در نهایت به تصمیم اینکه دانش‌آموز تصمیم به ماندن یا ترک مدرسه بگیرد بینجامد.

کمیت و کیفیت تحصیل حتی بعد از اتمام تحصیلات رسمی نیز‌ می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین متغیرهای پیش‌بینی کننده سلامت و امید به زندگی در انسان به شمار آید. تحقیقات نشان‌ می‌دهد افرادی که تحصیلات بالاتری دارند به میزان کمتری اعتیاد به سیگار، الکل یا مواد مخدر دارند و کمتر به چاقی دچار هستند در مقایسه با کسانی که دوران دبیرستان یا کالج خود را به پایان نرسانده‌اند. حتی این افراد به میزان کمتری در معرض خطر حملات قبلی و دیابت قرار دارند.

مرینا ویزمن³ از دانشگاه پزشکی کلمبیا در نیویورک، دلایل متعددی را برای علت تاثیرگذاری افسردگی به نحوه تربیت و رسیدگی به فرزندان برمی‌شمرد. او‌ می‌گوید: علائم افسردگی را در نظر بگیرید- احساس ناامیدی، استیصال، کمبود انرژی و بی‌علاقگی. تصور کنید چنین احساساتی را داشته باشید و همزمان مسئول بزرگ کردن کودکان باشید!!”

نیازها و درخواست‌های کودکان حتی برای والدین سالم نیز بزرگ و بیش از حد است چه برسد به والدین بیماری که باید با علائم و عوارض افسردگی دست به گریبان باشند و از سمت دیگر باید به کودکان خود برسند. به احتمال زیاد، والدین افسرده، قرار ملاقات با معلم فرزند خود را فراموش‌ می‌کنند. به کودک خود گوش نمی‌دهند، و راهکار خاصی برای حل مشکلات پیدا نمی‌کنند.”

اما کورسوی امیدی نیز وجود دارد و آن اینکه افسردگی درمان‌پذیر است. ویزمن تحقیقات زیادی را به خصوص در زمینه افسردگی مادران انجام داده است که نشان‌ می‌دهد حتی بعد از سه ماه از آغاز روند درمان مادر، کودکان نیز نشانه‌های مثبتی را نشان‌ می‌دهند. به عبارت دیگر وقتی والدین روند درمانی را طی‌ می‌کنند اثرات مثبت درمان، به سرعت در خانواده آنها ظاهر‌ می‌شود.

به عقیده ویزمن، روان‌درمانی یا دارودرمانی یا ترکیبی از هر دو‌ می‌تواند اثرات درمانی مثبتی بر والدین افسرده داشته باشد. اما متاسفانه افسردگی بالینی امروز بسیار شایع است و تعداد بسیار زیادی از بزرگسالان و والدین به‌نحوی با این پدیده قرن، مواجه و درگیر هستند. اما ویزمن اطمینان‌ می‌دهد که هر کسی که نشانه‌های افسردگی را از خود بروز‌ می‌دهد، در صورت مراجعه به مراکز درمانی و تشخیص به موقع می‌تواند زندگی خود و خانواده و به خصوص فرزندانش را نجات دهد.